Od 1 kwietnia 2025 r. weszły w życie istotne zmiany w ustawie o podatku od towarów i usług (VAT), które mają znaczący wpływ na przedsiębiorców w Polsce. Nowelizacja, opublikowana w (Dz.U. z 2025 r., poz. 222), wprowadza obniżki stawek VAT na wybrane towary oraz znosi obowiązek integracji kas fiskalnych online z terminalami płatniczymi. W artykule opracowaniu przedstawiamy szczegółowy przegląd nowych regulacji oraz ich konsekwencji dla poszczególnych branż.

Obniżki i doprecyzowanie stawek VAT

1. Statki i łodzie ratownicze – stawka 0%

Od 1 kwietnia 2025 r. dostawa statków i łodzi ratowniczych wykorzystywanych na morzu, które nie są jednostkami pełnomorskimi, została objęta zerową stawką VAT. Wcześniej takie dostawy były opodatkowane stawką 23%. Zmiana ta wynika z modyfikacji art. 83 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy o VAT i ma na celu wsparcie działań związanych z ratownictwem morskim i ochroną życia.

Przykłady:

• Morskie łodzie ratunkowe dla portów i marynarki handlowej,
• Statki ratownictwa technicznego nieposiadające statusu jednostki pełnomorskiej.

Poprzednia stawka: 23%
Nowa stawka: 0%

2. Wyroby medyczne – utrzymanie stawki 8% bezterminowo

Nowelizacja ustawy przewiduje bezterminowe utrzymanie 8% stawki VAT na wyroby medyczne dopuszczone do obrotu na podstawie wcześniej obowiązujących przepisów. Dotychczas stawka ta miała obowiązywać jedynie do 27 maja 2025 r. Utrzymanie preferencyjnej stawki to odpowiedź na potrzeby rynku i głosy branży medycznej.

Przykłady:

• Inhalatory,
• Wózki inwalidzkie,
• Aparaty do pomiaru ciśnienia,
• Termometry elektroniczne,
• Materace przeciwodleżynowe,
• Zestawy infuzyjne do pomp insulinowych.

Stawka: 8% (utrzymana bezterminowo)

3. Nawozy, środki ochrony roślin i pasze – doprecyzowanie stawki 8%

Od 1 kwietnia 2025 r. doprecyzowano przepisy dotyczące stosowania obniżone 8% stawki VAT na nawozy, środki ochrony roślin oraz pasze. Wprowadzono odwołania do definicji zawartych w odpowiednich przepisach branżowych. Celem jest wyeliminowanie niepewności interpretacyjnej i sporów podatkowych.

Przykłady:

• Saletra amonowa, mocznik (nawozy azotowe),
• Pestycydy i herbicydy (np. glifosat),
• Mieszanki paszowe dla drobiu i trzody chlewnej,
• Witaminy i dodatki paszowe mineralne.

Stawka: 8% (doprecyzowana definicjami z ustaw: o nawozach i nawożeniu, o środkach ochrony roślin, o paszach)

4. Kubeczki menstruacyjne – obniżenie stawki do 5%

Od 1 kwietnia 2025 r. kubeczki menstruacyjne zostały objęte preferencyjną 5% stawką VAT. Wcześniej produkty te były opodatkowane stawką 23%. Zmiana ta ujednolica stawkę VAT na produkty higieniczne dla kobiet.

Przykłady:

• Kubeczki menstruacyjne silikonowe
• Kubeczki wielorazowe z gumy medycznej

Poprzednia stawka: 23%
Nowa stawka: 5%
Objęte tą samą preferencją jak podpaski i tampony

Obowiązek posiadania kas fiskalnych – co się nie zmieniło, a co warto wiedzieć?

Od 1 kwietnia 2025 r. w życie weszły istotne zmiany w przepisach dotyczących prowadzenia sprzedaży detalicznej w Polsce. Zgodnie z nowelizacją ustawy o VAT oraz innych ustaw, uchylono obowiązek technicznej integracji kas fiskalnych online z terminalami płatniczymi. Wraz z nim zniesione zostały również przewidziane wcześniej kary za brak takiej integracji. Co dokładnie oznacza to dla przedsiębiorców i jakie są praktyczne konsekwencje tych zmian?

Tło prawne – skąd wziął się ten obowiązek?

Obowiązek integracji kas rejestrujących (online) z terminalami płatniczymi został wprowadzony w ramach przepisów o tzw. „Polskim Ładzie”, a jego celem było zwiększenie transparentności transakcji oraz ograniczenie szarej strefy. Przepisy miały wejść w życie 1 stycznia 2022 r., jednak kilkukrotnie przesuwano ich termin realizacji – najpierw na styczeń 2023, następnie 2024, aż w końcu na styczeń 2025. Ostatecznie, po licznych apelach przedsiębiorców i organizacji branżowych, zdecydowano się na całkowite zniesienie obowiązku.

Kto zobowiązany jest do posiadania kasy fiskalnej w 2025 roku?

Zgodnie z §4 Rozporządzenia w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących, istnieje lista przypadków, w których obowiązek stosowania kasy fiskalnej jest bezwzględny. Dotyczy to m.in. sprzedaży następujących towarów:

Towary objęte obowiązkiem stosowania kasy fiskalnej:

• gaz płynny,
• części i silniki do pojazdów (w tym motocykli),
• nadwozia, przyczepy, naczepy, kontenery,
• części i akcesoria do pojazdów silnikowych, z wyłączeniem motocykli,
• komputery, laptopy, tablety, urządzenia peryferyjne, konsole i ich części,
• sprzęt RTV i elektroniczny, np. telewizory, radia, telefony, smartfony, aparaty, urządzenia audio-wideo, nawigacje,
• sprzęt optyczny – lornetki, lunety, rzutniki,
• silniki elektryczne, transformatory, prądnice,
• sprzęt fotograficzny – aparaty, soczewki, obiektywy, kamery, projektory,
• wyroby z metali szlachetnych (nieobjęte zwolnieniem VAT),
• nośniki danych,
• paliwa i dodatki do paliw, niezależnie od kodu CN,
• wyroby tytoniowe (CN 2401–2403), z wyjątkiem dostaw na pokładzie samolotu,
• napoje alkoholowe (powyżej 1,2% lub mieszaniny z piwem powyżej 0,5%), z wyłączeniem dostaw w samolotach,
• perfumy i wody toaletowe (CN 3303),
• wyroby do palenia lub inhalacji bez spalania (CN 2404 i 8543 40 00),
• produkty z alkoholem etylowym powyżej 50% (np. rozpuszczalniki, płyny do odmrażania),
• węgiel i paliwa stałe z węgla i koksu,
• sprzedaż przez automaty samoobsługowe (bilon, karty, banknoty).

Usługi objęte obowiązkiem stosowania kasy:

• przewozy pasażerskie (oprócz tych wyłączonych w poz. 19 i 20 załącznika),
• usługi taksówkarskie (bez wynajmu auta z kierowcą),
• naprawy pojazdów i motorowerów (w tym opony),
• wymiana opon i kół,
• przeglądy techniczne,
• opieka medyczna (z wyłączeniem wskazanych usług w załączniku),
• usługi prawnicze i doradztwo podatkowe,
• gastronomia (stacjonarna i catering),
• usługi fryzjerskie, kosmetyczne, kosmetologiczne,
• wstęp na przedstawienia cyrkowe,
• wstęp do parków rozrywki, dyskotek, sal tanecznych,
• myjnie i usługi czyszczenia pojazdów,
• usługi parkingowe,
• sprzedaż przez automaty biletowe i podobne.

Kasa fiskalna w 2025 roku – limit bez zmian

W 2025 roku nadal obowiązuje limit 20 000 zł rocznych obrotów na rzecz osób fizycznych, po przekroczeniu którego należy stosować kasę fiskalną. Do tego limitu nie wlicza się sprzedaży:

• nieruchomości,
• środków trwałych (jeśli potwierdzone fakturą),
• wartości niematerialnych i prawnych (jeśli potwierdzone fakturą).

Zwolnienia przedmiotowe z obowiązku posiadania kasy

Niektórzy podatnicy nie muszą przestrzegać limitu 20 000 zł, jeżeli wykonują czynności przedmiotowo zwolnione, wskazane w załączniku do rozporządzenia. Do grup objętych tym zwolnieniem należą m.in.:

• notariusze,
• dostawcy usług telekomunikacyjnych,
• świadczący usługi elektroniczne połączone z telekomunikacyjnymi,
• świadczący usługi finansowe i ubezpieczeniowe,
• obsługa rynku nieruchomości (jeśli całość udokumentowana fakturą),
• sprzedaż wysyłkowa – tylko przy dostawie przez kuriera/pocztę, zapłacie na konto i odpowiednim udokumentowaniu transakcji.